تحلیلی بر شبکه سازی قدرت سیاسی ـ دینی در عصر ابناء الرضا(ع) بر اساس نظریه بسیج سیاسی چارلز تیلی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران

2 کارشناسی ارشد تاریخ اسلام، دانشگاه تقریب مذاهب اسلامی

10.22081/hiq.2021.69710

چکیده

شرایط سیاسی جامعه و‌ پی‌آمدهای آن برای ائمه اطهار(ع) زمینه‌ساز بهره‌گیری از نهادهایی بود که ایشان را در رویارویی با شرایط موجود به بهترین شکل یاری می‌کردند. وکالت نهادی است که در دوره ابناء ‌الرضا‌(ع) در گستره‌ بیشتری نقش‌آفرین بود. مقاله حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که نهاد وکالت چگونه در دوره ابن‌الرضا توانست موجب حفظ و گسترش نهضت سیاسی – دینی ائمه اطهار(ع) و شیعیان شود؟ یافته‌های پژوهش حاضر با تکیه بر متغیرهای اصلی مدل بسیج سیاسی چارلز تیلی و با روش وصفی ـ تحلیلی بر اساس داده‌ها و منابع کتابخانه‌ای نشان می‌دهد که ائمه اطهار(ع) با بهینه سازی قابلیت‌های این سازمان توانستند در شرایط بحرانی، حافظ جان و امنیت خود و شیعیان باشند. ائمه ابناء الرضا‌(ع) توانستند با بهره‌مندی از هوش سیاسی و موقعیت سنجی دقیق خود و مدد جستن از سازمان وکالت، مانع به نتیجه رسیدن کوشش‌های همه‌ جانبه حکومت عباسی برای مخدوش سازی چهره ائمه‌(ع) و شیعیان ایشان شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Analysis of Networking of Political-Religious Authority in Time of Imam Raza’s Sons Based on Charles Tilly’s Political Theory

نویسندگان [English]

  • Rahamat Abbas Tabar Maqari 1
  • Adeleh Azarm Nezhad 2
1 Assistant professor of politics, Mazandaran university
2 M.A student of history of Islam, Taqerib e- Mazaheb university
چکیده [English]

The political conditions of community and their consequences in favor of the infallible Imams (PBUT) provided the ground for taking advantage of institutes supporting them in dealing with the present conditions in the best way. Vekalat is an institute which was highly effective in time of Imam Raza’s Sons, Imam Javad (PBUH), Imam Hadi (PBUH), Imam Askari (PBUH). The present article is to answer the question on how this institute could preserve and propagate the political- religious movement of Infallible Imams and Shiites in this era.
Considering the main variables in Charles Tilly’s model and descriptive-analytical method of research as well as the library sources, the findings of the present research reveal that the Infallible Imams could protect themselves and Shiites throughout the critical conditions by optimizing the capabilities of this organization. Taking advantage of political intelligence and the exact measurement of situation as well as relying on Vekalat organization, Imam Raza’s Sons neutralized the endeavors of Abbasid government towards the defacement of Imams and Shiites

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Raza’s Sons
  • Imam Javad (PBUH)
  • Imam Hadi (PBUH)
  • Imam Askari (PBUH)
  • Vekalat organization
  • Abbasid caliphate
  • networking of authority
  • Political Basij

عنوان مقاله [العربیة]

تحلیل النظام الشبکی لمد القوة السیاسیة و الدینیة فی عصر أبناء الرضا(ع) على أسس نظریة التعبئة السیاسیة لتشارلز تیلی

چکیده [العربیة]

فرضت الظروف السیاسیة المجتمعیة و تبعاتها على الائمة من أبناء الرضاء7 الاستخدام الأمثل للأنظمة و الکیانات التی کانت فی صفها و أن تستثمر وجودها
فی تلک الظروف. نظام الوکالة کانت ضمن تلک الأنظمة الناجحة فقد کان لها الدور الأمثل و الأکبر فی عهد هم تحاول هده الورقة البحثیة أن تجیب على السؤال المطروح فیها بأن نظام الوکالة کیف استطاع أن یحفظ النهضة السیاسیة و الدینیة للأئمة و الشیعة فی عهد أبناء الرضا؟ و قد خلصت الدراسة و استناداً إلى توظیف المنهج الوصفی – التحلیلی و معطیات المصادر فی المکتبات بأن الأئمة تمکنوا من حفظ الکیان الشیعی و ذواتهم. فعبر استعمال نظام الوکالة فی تلک الظروف المتأزمة و عبر توظیف فطنتهم السیاسیة و تقدیر الوضع الراهن؛ أفشلوا مساعی العباسیین فی النیل منهم و تشویه سمعتهم و سمعة الشیعة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • أئمه أبناء الرضا
  • نظام الوکالة
  • الخلافة العباسیة
  • نظام السلطة
  • التعبئة السیاسیة