نقش حاملان قرآن در گسترش و نهادینه‌سازی اهداف پیامبر اسلام(ص)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استاد تاریخ دانشگاه لرستان

10.22081/hiq.2020.69373

چکیده

پیامبر گرامی اسلام(ص) با تدبیری سنجیده و با محوریت فراگیری حفظ و آموزش قرآن کریم، گروهی زبده از قاریان و حافظان را تربیت کرد که جامعه قرآنی صدر اسلام را تشکیل می­دادند. آن حضرت با بهره­گیری از همین نیروهای قرآنی توانست با نشر آیات قرآن در میان مردم از طریق بیان که تنها ابزار ارتباطی آن روزگار بود، اندیشه توحیدی را در جامعه شرک­آلود جزیرة‌العرب گسترش دهد.
سپس بر اساس این نظام فکری و در پرتو مجاهدت­های همان جامعه قرآنی در دوران جنگ و جهاد و پایه‌گذاری حکومت نبوی، امت واحده اسلامی را تحقق بخشید. این گروه از یاران به سبب جایگاه ویژه­ای که در جامعه اسلامی و نزد پیامبر(ص) کسب کردند در جهت ترویج رسالت آن حضرت به ایفای نقش پرداختند.
در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، نقش حاملان قرآن از اصحاب رسول خدا(ص) در روند رویدادهای ایام رسالت و ترویج و تبلیغ آموزه‌های قرآنی در جزیرة العرب و بیرون از آن، بررسی شده ­است. یافته­های این پژوهش نشان می‌دهد که این حاملان قرآن، نیروی کارآمد عمل­کننده در اجرای برنامه‌های پیامبر اسلام(ص) و نشر معارف قرآنی در جامعه و میان مردم بودند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Bearers of Holy Quran in Regard with the Propagation and Realization of Prophet Mohammad’s Objectives

نویسنده [English]

  • jahanbakhsh savagheb
History Professor, Lorestan University
چکیده [English]

Prophet Mohammad (PBUH) trained a professional group including the readers of Holy Quran and those who knew it by heart as the Qur’anic community of early Islam with the aim of propagation of memorizing and instructing the Holy Quran. That holiness could propagate the unity thought in the polytheist community of Arabian Peninsula by taking advantage of this very Qur’anic group who circulated the verses of Holy Quran among people. Afterwards, Prophet Mohammad (PBUH) advanced the united Islamic nation on the basis of this intellectual system under the supports of this Qur’anic community during the battles. This group propagated the prophecy of Prophet Mohammad (PBUH) thanks to the particular position achieved before that holiness. In this article, the issues including the role of bearers of Quran pertaining to the events in time of Prophet Mohammad (PBUH) and the propagation of Qur’anic sciences in and out of Arabian Peninsula have been investigated through the descriptive-analytical method of research. The findings of present research indicate that this group was qualified enough to realize the Prophet’s objectives and circulate the Qur’anic sciences over the community.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holy Quran
  • Messenger of Allah
  • bearers of Quran
  • Prophetic Government
  • History of Islam

عنوان مقاله [العربیة]

دور حملة القرآن الکریم فی ترسیخ و نشر أهداف النبی الأعظم(ص)

چکیده [العربیة]

قام النبی الأعظم و فی مبادرة مدروسة و بمنهجیة تامة کان محورها تعلم القرآن و حفظه بتربیة شلة من المقرئین و حفظة القرآن الکریم ما کونت طبقة خاصة فی مجتمع صدرالإسلام.
استطاع النبی الأعظم(ص)أن ینشر عقیدة التوحید فی الوسط الجاهلی المشرک، عبر البیان و التبلیغ الذی یعد الوسیلة الوحیدة للنشر آنذاک. فبناء علی تلک الأسس للمنظومة الفکریة فی الإسلام و بفضل الجهود التی بذلتها تلک الطبقة القرآنیة فی فترة الحروب و الجهاد و فترة تأسیس الحکومة الإسلامیة، أن یوحد الأمة الإسلامیة. فتلک الطبقة بفضل مکانتها عند المسلمین و النبی(ص)استطاعت أن تقوم بدورها الرسالی و التبلیغی.
أخذت هذه الورقة البحثیة علی عاتقها تبیین الدور الرسالی لحملة القرآن الکریم من أصحاب النبی(ص)علی مدی أحداث عصر النبوة داخل الجزیرة العربیة و خارجها.عبر توظیف المنهج الوصفی - التحلیلی. فتوصلت الدراسة بأن حملة القرآن الکریم کانوا الذراع الأیمن الکفوء فی نشر الدین الإسلامی و معارفه بین الناس و تنفیذ أمر النبی الأعظم(ص).

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • القرآن الکریم
  • رسول‌الله(ص)
  • حملة القرآن
  • الحکومة النبویة
  • تأریخ الإسلام