بازخوانی زیست‌نامه‌ سید ابوطالب قاینی: قتل یا وفات؟

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد

10.22081/hiq.2020.68787

چکیده

با وجود پژوهش‌های سودمندی که درباره دانشمندان و اندیشمندان شیعی قرن سیزدهم هجری انجام گردیده است، پرسش­های بسیاری درباره زندگی و اندیشه آنان وجود دارند که نیازمند بررسی‌های بیشتر و واکاوی‌های ژرف‌تر هستند. یکی از شخصیت‌های این دوره تاریخی که زندگی‌نامه او خالی از ابهام نیست، سید ابوطالب قاینی (1293 ق) است. او یکی از علمای برجسته خراسان و یکی از نخستین اندیشه­ورزان شیعی بود که رساله­ای مستقل در زمینه­ ولایت نوشت.
مقاله حاضر در پی آن است که از راه بازنگری و بازخوانی منابع تاریخی در دست‌رس، ابهامات موجود در شرح­حال سید ابوطالب قاینی را به ویژه در زمینه سال‌شمار زندگی و چگونگی و چرایی وفات او بررسی کند. یکی از مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش این است که دیدگاه­های قائل به قتل قاینی، مستند نیستند و بر اساس شواهد معتبر به ­نظر می‌رسد او در مسیر حج در کراچی به مرگ طبیعی در گذشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Reviewing the Memoire of Abu Taleb Qayeni: Murder or Demise?

نویسنده [English]

  • Maryam Azizian
Assistant Professor of History Department, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

In spite of appreciated researches done in relation to the Shiite scientists and scholars in the thirteen century After Hijrah, there are numerous researches concerning their life and thoughts being in need of further and reflective investigations. 
One of the characters of this historical era whose biography is not empty of ambiguity is Sayed Abu Taleb Qayeni (1293 After Hijrah). He was considered as one of the most outstanding scholars of Khorasan and one of the first Shiite thinkers who wrote a treatise related to governorship (Wilayah). Through reviewing the accessible historical sources, the present article is to investigate the present ambiguities in the biography of Sayed Abu Taleb Qayeni particularly in relation to his life history as well as the why and how of his demise. One of the main findings of this research is that the approaches believing in the murder of Qayeni are not authentic. Furthermore, based on the valid and reliable evidences, it seems that he has passed away on the way of hajj in Karachi

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sayed Abu Taleb Qayeni
  • Khorasan
  • Shiite scholars
  • biographies
  • Shiites’ history

عنوان مقاله [العربیة]

إعادة القراءة فی السیرة الداتیة لسید أبوطالب القائنی: قتل أم وفات؟

چکیده [العربیة]

بالرغم من وجود الدراسات القیمة التی تناولت مفکری الشیعة و علماءها فی القرن الثالث عشر ثمة أسئلة کثیرة عن حیاتهم و فکرهم تستدعی التأمل و الدراسة و البحث العمیق و الموضوعی.
إن من تلکم الشخصیات التی تحوم حولها ابهامات و اسئلة کثیرة فی تلک الفترة التأریخیة هی شخصیة أبوطالب القائنی (1293 ق) ا
إنه من أبرز علماء خراسان و أول عالم شیعی کتب رسالة مستقلة عن الولایة. تسعی هذه الورقة البحثیة أن تعید القراءة فی حیاته و تستکنه الجوانب الغامضة فی حیاته و أسباب وفاته حیث توصلت الی أن الأخیر توفی فی رحلته الی الحج و فی کراتشی و لیس مقتولا کما تزعم بعض الدراسات الغیر موثقة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • السید أبوطالب القائنی
  • خراسان
  • علماء الشیعة
  • التراجم
  • تأریخ الشیعة