سیمای زن در سروده‌های چهار شاعر منتخب عصر عباسی: عباس‌بن‌اَحنف، ابوالعتاهیه، دعبل و متنبّی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار رشته تاریخ و تمدن ملل اسلامی دانشگاه زنجان

2 کارشناس ارشد تاریخ و تمدن دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین

چکیده

عصر عباسی، محل تلاقی فرهنگ‌های مختلف و تحول‌های ژرف فرهنگی و ادبی و هنری است. شعر عربی نیز در این دوره، به‌ویژه از منظر محتوا، دگرگون شد و شاعران نیز نقش‌های اجتماعی گوناگون را پذیرفتند. با توجه به جایگاه زنان در تحول‌های اجتماعی عصر عباسی، این نوشتار می‌کوشد با روش وصفی ـ تحلیلی شخصیت زن را در سروده‌های چهار شاعر منتخب عصر اوّل و دوم عباسی، یعنی: عباس‌بن‌اَحنف (103ـ192ق)، ابوالعتاهیه (130ـ211ق)، دعبل خزاعی (148ـ246ق) و متنبـّی (303ـ354ق) که هرکدام دارای سبک خاصی در اشعار خود بوده‌اند، مورد بررسی قرار دهد.
یافته‌های این پژوهش، نشانگر آن است که زن در تلقی شاعران این دوره، غالباً یک موجود غیرعقلانی است که از او برای رونق غزل بهره برده‌اند و در موارد متعددی نیز ویژگی‌های زنان به ابزاری برای روزی‌جستن شاعران و مدح و هجو دیگران تبدیل شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Image of Woman in the Poems of Four Poets in Abbasid Era: Abbas Ibn- e Ahnaf, Abolatahiyeh, De’bel, and Motenabbi

نویسندگان [English]

  • Bahram Amani Chacoli 1
  • Somayyeh Aqa Mohammadi 2
1 Assistant professor in history and civilization of Islamic nations, Zanjan University
2 M. A in history and civilization, Imam Khomeini International University, Qazvin Branch
چکیده [English]

Abbasid era is considered as the merger of diverse cultures as well as the cultural, literary and artistic profound changes. Arabic poem in this era has mainly changed in terms of content and poets have acknowledged various social roles.
Regarding the position of women during the social changes in this era, this writing using a descriptive-analytical method endeavors to investigate the character of woman in the poems of four selected poets, Abbas Ibn- e Ahnaf, Abolatahiyeh, De’bel, and Motenabbi in Abbasid first and second centuries, and each of them is of his own style.
The findings of research reveal that in accordance with the interpretation of the poets of this era, the woman is considered as an illogical entity as she has been utilized to enrich the lyrics or to praise or satire of others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • poem in Abbasid era
  • woman in Abbasid poem
  • Abbas Ibn- e Ahnaf
  • Abolatahiyeh
  • De’bel
  • Motenabbi