عوامل گسترش روابط ایران و چین در دوره حکومت ایلخانیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ تمدن و ملل اسلامی دانشگاه آزاد واحد تاکستان

2 تاریخ ،علوم انسانی،بین المللی امام خمینی قزوین،ایران

3 تاریخ،علوم انسانی،اراک،ایران

4 تاریخ، علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

10.22081/hiq.2025.70402.2428

چکیده

روابط تاریخی ایران و چین، تحت تأثیر عوامل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، بر پایه تجارت و تبادل دانش و فرهنگ نقش مهمی در تعاملات بین‌المللی داشتند. جاده ابریشم محور مبادلات و تبادل فرهنگ بود. با ظهور اسلام و گسترش آن به آسیای مرکزی، روابط ایران و چین وارد مرحله جدیدی شد. حملات مغول در قرن هفتم، موجب شکل‌گیری حکومت‌های ایلخانی در ایران و یوآن در چین شد که پیوندهای سیاسی و اقتصادی دو کشور را تقویت کرد. تعاملات تجاری و فرهنگی در اوج خود، اسلام را در شرق آسیا گسترش داد و آیین بودا را به غرب آسیا آورد. زبان و ادبیات فارسی در شرق توسعه یافت و فرهنگ چینی-مغولی میان مسلمانان رایج شد.

پرسش اصلی این پژوهش این است که چه عواملی زمینه‌ساز گسترش روابط ایران و چین در دوره حکومت ایلخانان بوده وموجب تعامل گسترده این دو تمدن شد ؟ بر این اساس، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع معتبر تاریخی، عوامل مؤثر بر مناسبات ایلخانیان ایران و امپراتوری مغولی چین و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاصل از این روابط را مورد بررسی قرار داده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که با وجود گسترش مناسبات ایران و چین در دوران مغول و توسعه این روابط در ابعاد مختلف، این تعاملات به دلیل تحولات سیاسی دوام نیاورد و در نهایت به مبادلات اقتصادی محدود شد. این پژوهش تلاش دارد با تحلیل مستندات تاریخی، درک عمیق‌تری از روند این روابط ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Factors behind the expansion of Iran-China relations during the Ilkhanate period

نویسندگان [English]

  • hossein ghasemi 1
  • Nasrallah Pourmohammadi Amalshi 2
  • boshra delrish 3
  • Mustafa Naseri Rad 4
1 دانشجو
2 History, Humanities, International Imam Khomeini Qazvin, Iran
3 History, Humanities, Arak, Iran
4 History, Humanities, Islamic Azad University, Takestan, Iran
چکیده [English]

روابط تاریخی ایران و چین، تحت تأثیر عوامل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی، بر پایه تجارت و تبادل دانش و فرهنگ نقش مهمی در تعاملات بین‌المللی داشتند. جاده ابریشم محور مبادلات و تبادل فرهنگ بود. با ظهور اسلام و گسترش آن به آسیای مرکزی، روابط ایران و چین وارد مرحله جدیدی شد. حملات مغول در قرن هفتم، موجب شکل‌گیری حکومت‌های ایلخانی در ایران و یوآن در چین شد که پیوندهای سیاسی و اقتصادی دو کشور را تقویت کرد. تعاملات تجاری و فرهنگی در اوج خود، اسلام را در شرق آسیا گسترش داد و آیین بودا را به غرب آسیا آورد. زبان و ادبیات فارسی در شرق توسعه یافت و فرهنگ چینی-مغولی میان مسلمانان رایج شد.

پرسش اصلی این پژوهش این است که چه عواملی زمینه‌ساز گسترش روابط ایران و چین در دوره حکومت ایلخانان بوده وموجب تعامل گسترده این دو تمدن شد ؟ بر این اساس، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع معتبر تاریخی، عوامل مؤثر بر مناسبات ایلخانیان ایران و امپراتوری مغولی چین و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاصل از این روابط را مورد بررسی قرار داده است. یافته‌ها نشان می‌دهد که با وجود گسترش مناسبات ایران و چین در دوران مغول و توسعه این روابط در ابعاد مختلف، این تعاملات به دلیل تحولات سیاسی دوام نیاورد و در نهایت به مبادلات اقتصادی محدود شد. این پژوهش تلاش دارد با تحلیل مستندات تاریخی، درک عمیق‌تری از روند این روابط ارائه دهد.

کلیدواژه‌ها [English]

  • مناسبات
  • ایران و چین
  • جاده ابریشم
  • حکومت ایلخانان
  • مغولان