مناسبات علمای جبل عامل و دولت صفوی با تکیه بر آرای مناسباتی مرحوم کرکی

Document Type : Research Paper

Authors

1 خیابان بوعلی جامعه الزهراس

2 adyan mazaheb

3 adyan

10.22081/hiq.2025.69128.2390

Abstract

چکیده
مناسبات علمای جبل عامل با دولت‌ها به‌ویژه دولت صفوی حائز اهمیت بوده و می‌تواند موجب بهره‌برداری علمی و الگو گیری باشد و شاخص این علماء در آن زمان علمایی مانند مرحوم محقق میسی صاحب رساله میسیّه و محقق ثانی و یا محقق کرکی صاحب جامع المقاصد می-باشد. دولت صفوی در ایران با نام ائمه اثنی عشر (ع) توسط شاه اسماعیل اول در تبریز آغاز گردید و با سعی و تلاش پیگیر حکام صفوی برای ترویج تشیع در ایران تداوم پیدا نمود تا آنجا که آن را به یکی از ویژگی‌های برجسته هویت‌بخش برای حکومت صفوی تبدیل نمود. تلاش صفویان برای استقرار شریعت امامیه علمای شیعه را به نحو بی‌سابقه‌ای به عرصه‌های گوناگون اجتماعی و سیاسی وارد نمود، تجربه‌ای که احتمالاً برای اولین بار نصیب این دسته از علماء شد، از سوی دیگر اخذ روایتی اصیل و پرداخته‌شده از معارف شیعی که بتواند طرح استقرار تشیع را ممکن گرداند، حضور جمعی از علمای شیعی غیربومی و عموماً عرب و به‌طور خاص اهل جنوب و جبل عامل لبنان را در جامعه صفوی در پی داشت. شیخ علی بن حسین بن عبدالعالی کرکی (۹۴۰-۸۷۰ هجری قمری) برجسته‌ترین و با نفوذترین این علماء در جامعه و حکومت صفوی در قرن دهم هجری قمری بود، در این پژوهش مناسبات محقق کرکی با حکومت صفوی پرداخته می‌شود. به این منظور به چگونگی تأثیر سیاست‌های مذهبی حکومت صفوی از یک‌سو و تلاش‌های اصیل کرکی برای تثبیت مرجعیت مجتهد در جامعه شیعه امامیه در روند این مناسبات تبیین می‌گردد.

Keywords

Main Subjects