جریان‌های فکری شیعه در عصر امام حسن عسکری(ع) و تعامل آن‌ حضرت با آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مؤسسه آموزش عالی مجتهده امین اصفهان

10.22081/hiq.2022.73489

چکیده

باورمندان میراث فکری و فرهنگیِ برجای‌مانده از دوره­ ائمه پیشین در عصر امام حسن عسکری(ع)، با اندیشه­ها و جریان­های فکری متفاوتی، مانند: زیدیه، اسماعیلیه، غلات و غیرشیعیان روبه‌رو بودند. نوشتار پیش رو، در صدد شناسایی مهم‌ترین جریان‌های فکری شیعی در این دوره و چگونگی تعامل امام حسن عسکری(ع) با آنهاست.این پژوهش، با روش وصفی ـ تحلیلی به بررسی شواهد تاریخی مرتبط با این موضوع پرداخته و به این نتیجه رسیده است که با وجود دشواری‌های ارتباط امام(ع) با شیعیان به دلیل محدودیت‌آفرینی‌های حاکمان سیاسی، ایشان با بهره­گیری از ابزارهای ارتباطی مختلف، مانند: ارسال نامه و مکتوبات، تقویت سازمان وکالت، تربیت شاگردان و تبیین برخی آموزه­های مهم و مبتلابه شیعیان همچون مهدویت و نیز برخورد جدی با منحرفان اعتقادی مانند غلات، به هدایت شیعیان و جامعه اسلامی پرداخته‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Intellectual Currents of Shi’ism in Time of Imam Hassan Askari (PBUH) and the Way Imam Dealt with Them

نویسندگان [English]

  • Seyyed Ghasem Razzaghi Mousavi 1
  • Leila Homayoonfar 2
1 Assistant professor of Islamic culture and science institute
2 M.A, Amin higher education institute of Isfahan
چکیده [English]

The believers of intellectual and cultural inheritance from the time of previous Imams encountered various intellectual currents such as Zeidiyeh, Ismai’lism, extremists, and non-Shiites in time of Imam Hassan Askari (PBUH). The present research is to identify the most important Shiite and intellectual currents in this era and the way Imam dealt with them. The research done through the descriptive-analytical method investigates the historical evidences related to this issue and it concludes that Imam Hassan Askari (PBUH) guided the Shiite and the Islamic community taking the advantage of communicative facilities such as sending letters, strengthening advocacy organization, training scholars, clarifying important instructions such as Mahdaviat and seriously dealing with the deviated beliefs such as extremists

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hassan Askari (PBUH)
  • History of Shiism
  • Imamiyeh
  • Zeidieh
  • Extremists

عنوان مقاله [العربیة]

التیارات الفکریة الشیعیة فی عصر الإمام الحسن العسکری(ع) وتعامله معهم

چکیده [العربیة]

واجه المعتقدون بالمیراث الفکری و الثقافی السابق لعصر الأمة علیهم السلام، فی زمن الإمام الحسن العسکری(ع)معتقدات و تیارات فکریة مختلفة، کالزیدیة، الإسماعیلیة، الغلاة، و غیر الشیعة. تتطرق هذه المقالة للحدیث حول أهم التیارات الفکریة الشیعیة فی هذا العصر، و کیفیة مواحهة الإمام الحسن العسکری(ع) لها. بالإستناد الى المنهج التوصیفی و التحلیلی، و من خلال البحث فی الأدلة التاریخیة المرتبطة بهذا الموضوع، توصلت فی هذه المقالة إلى نتیحة على أنه بالرغم من وجود صعوبات تحول بین ارتباط الإمام الحسن العسکری(ع) و شیعته، إلا أنه استطاع التواصل مع شیعته من خلال استخدم وسائل أخرى بهدف هدایة و توجیه المجتمع الإسلامی، و ذلک عبر إرسال الرسائل و المکاتیب، تربیة الطلاب، تقویة دعائم الدعوة، تبیین بعض التعالیم التی یبتلى بها الشیعة کبحث المهدویة، بالإضافة الى المواجهة القاطعة مع المنحرفین کالغلاة و غیرهم.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام العسکری
  • تاریخ التشیع
  • الإمامیة
  • الزیدیة
  • الغلاة