بررسی و تحلیل شخصیت، آثار تاریخی و تاریخ نگاری علی بن ابراهیم جَوّانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته حوزه و دکتری تاریخ تشیع مؤسسه امام خمینی(ره)

10.22081/hiq.2022.53463.1877

چکیده

علی بن ابراهیم علوی جَوّانی از مورخان قرن سوم و صاحب کتابهای اخبار صاحب فخ و یحیی بن عبدالله، تلاش کرده تا به قیام شخصیتهای برجسته علوی و زیدی، بپردازد. این کتابها اکنون در دسترس نیست و تنها بخشی از اخبار آنها در کتاب مقاتل الطالبیین بازمانده و از طریق آن به دیگر متون تاریخی راه یافته است. بررسی شخصیت و حیات علمی، آثار تاریخی، شیوه تاریخنگاری، منابع و اهداف نگارش این آثار، زیربنای اصلی این پژوهش بود و تیجه آن گردید که مهمترین انگیزه وی در نگارش مقتل خاندان ابیطالب، باتوجه به شرایط سیاسی و اجتماعی عصر خویش، معرفی فساد حاکمیت و تأکید مجدد به مبارزه با ظلم تا شهادت و تحریک زیدیه و علویانی بود که اندیشه قیام مسلحانه را داشتند.
علی بن ابراهیم برای کسب اطلاعات لازم درباره این قیامها، با بهره گیری از منابع و شیوخ متعدد، به جمع آوری اخبار تاریخی پیرامون زندگی صاحب فخ و یحیی بن عبدالله پرداخت و آنها را منتشر کرد. تاریخنگاری وی در مقتل نگاری ظهور یافته است؛ اما با بررسی شیوه نگارش وی روشن گردید که توجه خاص جَوّانی به صحابه نگاری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis and analysis of personality and historical works and historiography Ali ibn Ibrahim javvani

نویسنده [English]

  • mohammadjavad yavari
phd
چکیده [English]

علی بن ابراهیم علوی جَوّانی از مورخان قرن سوم و صاحب کتابهای اخبار صاحب فخ و یحیی بن عبدالله، تلاش کرده تا به قیام شخصیتهای برجسته علوی و زیدی، بپردازد. این کتابها اکنون در دسترس نیست و تنها بخشی از اخبار آنها در کتاب مقاتل الطالبیین بازمانده و از طریق آن به دیگر متون تاریخی راه یافته است. بررسی شخصیت و حیات علمی، آثار تاریخی، شیوه تاریخنگاری، منابع و اهداف نگارش این آثار، زیربنای اصلی این پژوهش بود و تیجه آن گردید که مهمترین انگیزه وی در نگارش مقتل خاندان ابیطالب، باتوجه به شرایط سیاسی و اجتماعی عصر خویش، معرفی فساد حاکمیت و تأکید مجدد به مبارزه با ظلم تا شهادت و تحریک زیدیه و علویانی بود که اندیشه قیام مسلحانه را داشتند.
علی بن ابراهیم برای کسب اطلاعات لازم درباره این قیامها، با بهره گیری از منابع و شیوخ متعدد، به جمع آوری اخبار تاریخی پیرامون زندگی صاحب فخ و یحیی بن عبدالله پرداخت و آنها را منتشر کرد. تاریخنگاری وی در مقتل نگاری ظهور یافته است؛ اما با بررسی شیوه نگارش وی روشن گردید که توجه خاص جَوّانی به صحابهنگاری است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ali Ibn Ibrahim
  • Historiography
  • Talebian News
  • Sahib Fakh and Yahya Ibn Abdullah