بررسی دیدگاه های تفسیری عبدالجلیل قزوینی در مواجهه با موانع وحدت و هم گرایی در دوران سلجوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان

2 استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

3 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

10.22081/hiq.2019.67171

چکیده

هم‌زمان با قدرت‌یابی سلجوقیان در ایران (429-552 ق) اختلافات و تنش‌های مذهبی میان مسلمانان رشد یافت. در این دوران، برخی از متفکران گام‌هایی مؤثر برای از میان برداشتن باورهای کلامی تفرقه‌افکنانه و جای‌گزین کردن آن با اندیشه‌های هم‌گرایانه و کنش‌های مصلحانه برداشتند. عبدالجلیل قزوینی رازی (د.606ق) یکی از عالمان شیعی است که در این دوره به موضوع هم‌گرایی مذهبی پرداخت.
مقاله پیش رو بر اساس منابع کتابخانه‌ای و با روش وصفی تحلیلی بر آن است که بینش و کنش هم‌گرایانه عبدالجلیل قزوینی رازی را بکاود. یافته‌های این پژوهش نشان دهنده آن است که مهم‌ترین اقدامات او در این زمینه، تبیین باورهای مشترک دینی، مناظرات و گفت‌وگوهای آزاد علمی، نقد باورهای افراطی گروه‌هایی مانند مرجئه و جبریه و پاسخ‌گویی به شبهه‌ها و اتهامات کلامی و فقهی علیه شیعیان بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Interpretive Viewpoint of Abdul Jalil e- Qazivini in Dealing with the Obstacles on the Way of Unity in Saljuqi Era

نویسندگان [English]

  • talat dehpahlavani 1
  • Asqar Motazar al- Qaem 2
  • Mostafa Pirmoradiyan 3
1 Ph. D student of history of Islam, Isfahan university
2 Professor of history department, Isfahan university
3 Associate professor of history department, Isfahan university
چکیده [English]

Concurrent with Saljuqids’ achieving power in Iran (429-552 A.H), the religious disagreement and tensions was developed among the Muslims. During this era, some intellectuals took effective steps toward eradicating the diverging theological beliefs and their substitution with converging thoughts and peaceful actions. Abdul Jalil e- Qazvini e- Razi (600 A.H) is considered as one of the Shiite scholars who investigated the issue of religious unity. The present article is to study his converging view and actions by taking advantage of the library sources as well as the analytical descriptive method. The findings of the present research clarify that his most important actions in this regard is the illustration of religious common beliefs, scientific interchange, criticism of radical beliefs of the groups such as procrastinators (Murji’ites), necessitarians, as well as reaction to the theological and jurisprudential suspicions against Shiites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abdul Jalil e- Qazvini
  • Saljuqi era
  • Rey
  • unity of religions
  • scientific interchange

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة الآراء التفسیریة لعبد الجلال القزوینی فی مواجهة موانع الوحدة والتقارب فی العهد السلجوقی

چکیده [العربیة]

تزامنا مع سلطة السلاجقة فی إیران عام(429-542هـ) تنامت الإختلافات والتوترات بین المسلمین. ففی هذه الفترة، اتخذ بعض المفکرین خطوات فعالة لإزالة المعتقدات الکلامیة المثیرة للتفرقة واستبدالها بأفکار تقاربیة وإجراءات طبقا للمصلحة. عبد الجلیل القزوینی الرازی (المتوفى606 هـ) هو أحد علماء الشیعة فی هذه الفترة الذین اهتموا بمسألة التقارب المذهبی. یسعى هذا المقال معتمداً على المصادرالمکتبیة، وأسلوب توصفی تحلیلی إلى بحث الرؤیة والعمل التقاربی لعبد الجلیل القزوینی الرازی. تشیر نتائج هذه الدراسة إلى أن أهم أعمال هذا العالم فی هذا الصدد هی تبیین المعتقدات الدینیة المشترکة، والمناظرات والحوارات العلمیة الحرة، ونقد المعتقدات المتطرفة لفرَقٍ مثل المرجئة والجبریة، والإجابة على الشبهات والإتهامات الکلامیة والفقهیة ضد الشیعة.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • عبد الجلیل القزوینی
  • عصر السلاجقة
  • الری
  • تقارب المذاهب
  • الحوار العلمی

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار