تحوّل نظام خاتم و نشان در تشکیلات اسلامى‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوى دکترى تاریخ و تمدن ملل اسلامى دانشگاه آزاد - واحد علوم و تحقیقات تهران.

چکیده

ابزار و شیوه‏هاى لازم براى مکاتبات و کاربرد نشان‏هاى خاص براى تأیید و اثبات رسمیت آن از سوى حکم‏رانان، از ارکان تشکیلات ادارى در دوره‏هاى مختلف تاریخى بوده است. به همین سبب، از زمان ظهور اسلام، به این موضوعات توجه خاصى معطوف گردید، به طورى که پیامبر(ص) در مکاتبه‏هاى خویش با سران دولت‏ها و امپراطوران آن دوره، ظاهراً با استفاده از خاتم به عنوان مُهر، آن مرقومه‏ها را رسمیت بخشیدند. با گذشت زمان، در دوره‏هاى مختلف تاریخى، شیوه نگارش و چگونگى انجام یافتن مکاتبه‏ها و مراسله‏هاى ادارى دست خوش تغییراتى شده است. این مقاله، در صدد است تا ضمن ریشه‏یابى عنوان‏ها و اصطلاح‏هایى، چون تَمغا، طُغرا و یَرلیغ، سیر تاریخى و تحولات حاصله در آنها در نظام ادارى دوره اسلامى را بررسى نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

THE EVOLUTION OF SEAL AND EMBLEM SYSTEM IN ISLAMIC ADMINSTRATIONS

نویسنده [English]

  • Seyyed Mahdi Javadi
چکیده [English]

Instruments and necessary methods for correspondence and the use of special emblems to confirm and ratify the authenticity of documents issued by rulers has been a major element of administrative procedures in various periods of history. For the same reason, since the advent of Islam such methods and systems came to be a centerpiece of attention as well. In his correspondences with the leaders and emperors of the period, the Prophet of Islam (S), also, evidently used his ring as a seal to officially endorse and ratify such letters. With the passage of time, the methods of writing and the ways of correspondence and posting of adminstrative letters have been subject to change in various periods of history. The purpose of this paper is to conduct an etymological study of words and expressions such as tamgha, toghra, and yarligh and explain their historical trend and development in the administrative systems of the Islamic Period.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islam
  • administrative systems
  • khatam (ring
  • seal)
  • tamgha
  • toghra
  • yarligh