بازشناخت نقش‌های سیاسی ـ اجتماعی بانو حُدَیث، همسر امام هادی(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس و پژوهشگر جامعة الزهرا(س) و دانشجوی دکترای تاریخ اهل‌بیت(ع)،

چکیده

نقش همسران اهل‌بیت(ع) به دلیل جایگاه اجتماعی و پیوستگی آنان با امامان(ع)، یکی از نقش‌های کلیدی در تاریخ اهل‌بیت(ع) است. نقش سیاسی اجتماعی بانو حُدَیث، همسر امام هادی(ع)، به سبب شرایط ویژه عصر امامت امام هادی(ع)، امام عسکری(ع) و امام زمان(ع) (عج)، از جمله موضوعات مهمی است که بازشناخت آن، افزون بر گشودن صفحه­هایی نو در تاریخ اسلام، موجب شناساندن بانوان ناشناخته، ولی تأثیرگذار خواهد بود.
تحقیق حاضر، با رویکرد تاریخی در صدد تبیین نقش‌های سیاسی و اجتماعی همسر امام هادی(ع) با توجه به شرایط تاریخی زمانه حیات اوست که با استفاده از منابع تاریخ عمومی و تاریخ اهل‌بیت(ع) و بخش‌های مغفول‌مانده در منابع، سامان یافته است.
بر اساس یافته‌های این تحقیق، تحمل دشواری‌های ناشی از فشارهای روانی و سیاسی دستگاه خلافت عباسی و نیز مدیریت بحران درون خانوادگی برآمده از تزاحم و تنوع آرای فرزندان امام هادی(ع)، از جمله نقش‌های بانو حُدَیث در عصر امام هادی(ع) بود. در عصر امام عسکری(ع) نیز با توجه به جدی‌ترشدن مسئله امامت دوازده امام، افزایش فعالیت‌های ضدّ شیعی خلفای عباسی و کارگزاران آنها، ایجاد محدویت برای اصحاب و سفیران امام و نیز تنگ‌شدن دایره ارتباطات امام و شیعیان، نقش بانوان در این دوره برجسته می‌شود. بارزترین نقش‌های سیاسی و اجتماعی بانو حُدَیث در این دوره را می­توان همکاری برای رفع تحیر از جامعه شیعی و برنامه­ریزی برای حفظ باورهای مکتب اهل‌بیت(ع) و حفظ جان امام زمان(ع) به شمار آورد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Recognition of Social and Political Roles of Banoo Hodaith, Imam Hadi’s Wife

نویسنده [English]

  • Nahid Ttayebi
Instructor and researcher of Jamiat al- Zahra and Ph. D student of history of Prophet’s household
چکیده [English]

 
The role of Imams’ wives is considered as one of the important roles in history of The Prophet’s household due to their social position and correlation with Imams. The political and social role of Banoo Hodaith, Imam Hadi’s wife, is regarded as the important issues that the recognition of which leads to opening new pages in history of Islam and identifying the unknown but effective women and its importance is due to the particular conditions in time of Imamate of Imam Hadi (PBUH), Imam Hassan al- Askari (PBUH) and Imam Mahdi (May God hasten his reappearance). The present research with the historical approach is to clarify the political and social roles of Imam Hadi’s wife by considering the historical conditions in her lifetime and utilizing the sources such as the general history, the history of Prophet’s household and the other unnoticed parts in sources. According to the findings of this research, the tolerance of difficulties thanks to the mental and political pressers by Abbasid caliphate as well as the management of crisis in family due to the variety of ideas stated by Imam Hadi’s offspringwere considered the roles taken by Banoo Hodaith in time of Imam Hadi (PBUH). Moreover, the role of women in time of Imam Askari becomes prominent due to the serious issue of Imamate of twelve Imams, the increase of anti Shiism activities by Abbasid caliphs and their agents, the presence of limitations against the followers and Imam’s ambassadors as well as the decrease of relationship between Imam and Shiites. The most important political and social roles of Banoo Hodaith was the ability of cooperation and assistance for the purpose of removing confusion from the Shiite community and planning intended for preserving the beliefs in the Prophet’s household’s school as well as protecting the life of Imam Mahdi (PBUH).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hadi
  • Imam Askari (PBUH)
  • Banoo Hodaith
  • Imams’ wives
  • history of Shiism
  • women’s roles
  • Abbasid the second era