بررسی سیر تطور گزارش شعرسرایی امام هادی‌(ع) نزد متوکل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، گرایش تاریخ اسلام

2 کارشناس ارشد تاریخ اسلام، مدرسه علمیه معصومیه

چکیده

بر اساس گزارش‌های موجود در برخی از منابع، امام هادی(ع) (م 254ق) در یکی از مجالس متوکل عباسی (ح 232ـ247ق) اشعاری در فنا و بی‌اعتباری دنیا خوانده و متوکل را تحت تأثیر قرار داده است. منابع موجود درباره پیشینه این شعر، سراینده آن، تعداد ابیات و برخی جزئیات دیگر آن، با هم تفاوت دارند. این پژوهش، درصدد است با رویکردی تاریخی و با مطالعه منابع تاریخی، حدیثی، تفسیر و ادبی، این رویداد را بررسی کند و سیر تطور گزارش آن را نشان دهد.
یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که شعر یادشده، از جمله اشعار عمومی است که پیشینه‌ای قبل از امام هادی(ع) دارد و در موقعیت‌های مربوط به یادکرد مرگ بر زبان آورده می‌شده و آن حضرت، تنها بدان تمثل کرده است. همچنین، انتساب این اشعار به امیر مؤمنان، علی(ع) و نیز اصالت ابیاتی که در منابع عصر صفوی ذکر شده، به استناد این منابع، قابل اثبات نیست

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Studying the Process of Development of Narration on Imam Hadi (PBUH) Versifying before Motevakel

نویسندگان [English]

  • Mansoor Dadashnezhad 1
  • Leila sharifi 2
1 Associate professor of history department, howzeh and university research center
2 M. A in History of Islam, Ma’soomieh Seminary School
چکیده [English]

According to the reports present in some sources, Imam Hadi (220- 254 After Hijrah) has read some poems related to annihilation of the world in one of the gatherings of Motevakel Abbasi (232-247) and he has deeply affected him. The present sources on the background of this poem, its poet, the numbers of verses and some of its details are different from each other. This research is to investigate this event and show the process of development of report through the historical approach, study of historical, traditions, interpretative and literary sources. The findings of research illustrate that this poem is considered as the general poems with the background referring to the time before the time of Imam Hadi and it is utilized in the situations such as the commemorative of death and that holiness has merely exemplified it. Moreover, the attribution of these poems to Amir al- Momenin Ali (PBUH) as well as the originality of verses stated in the sources belonging to Safavid era is not verifiable by referring to these sources

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hadi (PBUH)
  • Motevakel
  • poem on the Prophet’s household
  • sources on the history of Prophet’s household

عنوان مقاله [العربیة]

دراسة فی تطور روایة إنشاد الامام الهادی(ع) الشعر عند المتوکل

چکیده [العربیة]

استنادا للروایات الواردة فی بعض المصادر، فان الامام الهادی(ع) (م 254ق) و فی احدى مجالس المتوکل العباسی (ح323-247ق) أنشد قصیدةً فی فناء الدنیا و ذمها وقع تأثیرها على المتوکل العباسی. اختلفت المصادر فی تاریخ القصیدة و قائلها و کذلک عدد أبیاتها و بعض الجزئیات الاخرى. یسعى هذا المقال أن یبحث بمنحى تاریخی هذا الحدث و یبین تطوره، مستعیناً بالمصادر التاریخیة، الروائیة بالاضافة الى التفسیر و الادب.
تظهر نتائج الدراسة أن القصیدة المذکورة من الاشعار المتداولة التی یعود تاریخها قبل الامام الهادی(ع) و تلقى عادتاً فی ذکر الموت و أحواله تمثل سلام الله علیه بها و أن انتساب هذه الاشعار للامام علی(ع) و انتسابها المدعى فی مصادر العهد الصفوی لا یمکن اثباته استناداً لهذه المصادر

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الامام الهادی(ع)
  • المتوکل
  • اشعار اهل البیت
  • مروج الذهب
  • مصادر تاریخ اهل البیت

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار