سیر تاریخی ذکر رجزهای شهدای کربلا در منابع تاریخی قرن دوم تا ششم هجری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

2 کارشناس ارشد تاریخ تشیع، پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگگاه و دانشگجو ی دکتگر ی دانشگگاه معارف

چکیده

«رجز»، به عنوان یک گونه ادبی و سادهترین نوع نظم، دارای مضامین و کاربردهای مختلفی بوده است. رجز که در شکل‌های ابتدایی خود برای راندن شتر، بیان نیکیها و توصیههای اخلاقی به کار میرفت، به‌تدریج جهت بیان: مفاخره‌، هجو، دشنام، جنگ و نزاع، فخرفروشی و آوازهای کوتاه حماسی مورد استفاده قرار گرفت.
هدف مقاله حاضر، کشف و وصف چگونگی تطور ذکر رجزهای شهدای کربلا به عنوان یکی از مهم‌ترین و کم‌نظیرترین رجزهای مربوط به رویدادهای تاریخ صدر اسلام در گونههای مختلف منابع تاریخی از قرن دوم تا قرن ششم هجری با استفاده از روش مطالعات اسنادی و تحلیلی است.
یافته‌های این پژوهش، نشانگر آن است که حجم این رجزها در یک رویکرد داستانی، به‌مرور افزایش یافته است و به همین جهت، باور به درستی صدور رجزهای فراوانی که برخی منابع نقل کرده‌اند، با چالش‌های جدی روبه‌روست. ازاین‌رو، این احتمال قوت می‌یابد که بخش عمده آن‌ها، زبان حال‌هایی است که بعد از واقعه کربلا، از سوی برخی افراد به شکل رجز در آمده و به رجزهای پیشین افزوده شده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The History of Narrating the War Cries of Karbala Martyrs from the 2nd up to the 6th Century

نویسندگان [English]

  • Ramezan Mohammadi 1
  • Mohammad Mohammadifar 2
1 Assistant Professor of History Department, Research Institute of Hozeh and University
2 M. A in history of Shiism, Research Institute of Hozeh and University
چکیده [English]

War cry being considered as a literary type and the simplest kind of order is of various themes and applications. In the earlier forms, it was utilized for the steering of camel, stating goodness and ethical advice while it was gradually used for the purpose of glory, satire, swearword, war and dispute, ostentation as well as the epic short songs.
The purpose of the present article is the identification and description of the mode of stating war cries of Karbala martyrs as one of the most important and singular ones related to the events of early Islam in various versions of historical sources from the second to the sixth century via taking advantage of analytical and documentary study methods.
The findings of this research illustrates that the amount of these war cries in a story like approach has been gradually increased.
Accordingly, the belief in the rightness of issuing of numerous war cries narrated in some sources is along with serious challenges. In this regard, it is more probable that the great amount of them is the descriptive accounts having changed into war cries by some people and they have been added to the previous ones

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Hossein PBUH
  • Karbala martyrs
  • war cry
  • historical sources
  • evaluation of historical propositions