پیمان‌نامه مدینه، نمونه‌ای تاریخی در زمینه حل اختلاف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار تاریخ اسلام دانشگاه الزهرا(س).

2 کارشناس ارشد تاریخ اسلام دانشگاه الزهرا(س).

چکیده

پیامبر(ص) پیمان­نامه­ی مدینه را که نخستین قانون اساسی مستند در حوزه­ اسلام است برای روشن شدن روابط ساکنان مسلمان و غیر مسلمان داخل مدینه و ارتباط با مردمان خارج مدینه تنظیم کردند. این پیمان­نامه در زمینه حل اختلاف از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. شیوه­ها و ابزار به کار رفته و پیش­بینی شده در آن، سبب شده است که به عنوان یکی از کارآمدترین نمونه­های حل اختلاف جلوه کند. مقاله حاضر در پاسخ به این پرسش طراحی شده است که در صورت مقایسه تطبیقی پیمان­نامه مدینه با رویکردهای جدید حل اختلاف در غرب، چه موارد مشابهی میان این دو رویکرد یافت می­شود؟ فرض بر آن است که در هر دو مورد، با وجود تفاوت­های فرهنگی کوشش می­شود که اختلاف­ها با رویکرد به تعیین میانجی که در پیمان­نامه مدینه، پیامبر6 بودند، تقسیم اختلاف به مؤلفه­های کوچک، تعیین اصول، پذیرش نظام طراحی شده میانجی­گری و پذیرفتن اقتدار بالاتر حل شوند. چنین ساختاری که نسبت به زمان خود بسیار مترقی بود در جامعه، صلحی ماندگار ایجاد کرد و در مقایسه با رویکردهای کنونی حل اختلاف در غرب، نه تنها ضعف ندارد بلکه در مواردی از آن قوی­تر طراحی شده است. چنین خصوصیاتی در پیمان­نامه مدینه، آن را از یک پیمان محدود منطقه­ای خارج می­کند و در ردیف پیشرفته­ترین اصول حل اختلاف قرار می­دهد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Medina's Contract; a Historical Sample on the conflict Resolution

نویسندگان [English]

  • Shahla Bakhtiari 1
  • Zahra Nazarzadeh 2
1
2
چکیده [English]

Islam's Prophet (PBUH) set the contract of Medina as the first documented constitution in the arena of Islam to clarify the relationships of Muslim and non-Muslim residents in Medina and also the relationship with the people out of Medina.
This contract is of highly importance in terms of the conflict Resolution. The applied and predicted methods in it has made it manifest as the most efficient samples concerning the conflict Resolution. The present article is to answer this question that through the comparative evaluation of Medina's contract with the new approaches of the conflict Resolution in the west, what similar cases between these two approaches could be found? It is assumed that despite the existence of cultural diversities in both cases, it is endeavored to settle the disputes through the approach of determining mediator present in the contract of Medina, dividing the conflict into the smaller elements, determining principles, and accepting the planned system of mediation and higher authority.  Such a structure which was so promoted in it's time and made a permanent peace in the community would be unique, faultless and also stronger compared with the current approaches of conflict Resolution in the west. Such features present in the contract of Medina except it from a limited regional contract and puts it in the array of the most promoted principles of the conflict Resolution.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contract of Medina
  • conflict resolution
  • Mediation
  • Age of the Prophet
  • history of early Islam