نقشِ «موضوع» در روشن ساختن مفهومِ «متنِ تاریخ‌نگارانه»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تاریخ محلی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

3 استادیار و عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان

چکیده

نبود تصویری روشن از چیستی «متنِ تاریخ‌نگارانه»، مفهوم‌سازی و نظریه‌پردازی در حوزه مطالعاتِ نظریِ دانش تاریخ را با دشواری‌هایی روبه‌رو ساخته است. این دشواری تا تشخیص مصادیق متن تاریخ‌نگارانه از سوی پژوهشگران حوزه تاریخ تاریخ‌نگاری دامن گسترانده است. به نظر می‌رسد برای یافتن راه برون‌رفت از این وضعیت، به الگویی از متون تاریخی نیاز داریم که با تکیه بر آن بتوان به مفهوم متن تاریخ‌نگارانه وضوح بخشید و به مدد آن، تشخیص مصادیق را ضابطه‌مند کرد. این نوشتار با چنین هدفی و با این پیش‌فرض سامان یافته است که گونه‌هایی از آثار مکتوب تاریخی در دست است که بر سر تلقیِ آن‌ها به عنوانِ متنِ تاریخ‌نگارانه، اجماعی نامصرح وجود دارد و بنابراین می‌توان آن‌ها را «متونِ الگو» نامید. بر اساس یافته‌های این مقاله «رخداد تاریخی» را می‌توان فصل مشترک موضوعات این دسته از متون و عنصر بنیادی متون تاریخ‌نگارانه و ملاک تشخیص مصادیق شمرد. بر اساس تعریفی که از «رخداد تاریخی» در متن مقاله ارائه شده است، موضوعاتِ متونی همچون طبقات، سفرنامه، زندگی‌نامه، انساب و مزارات یک موضوع غیرتاریخی است و در نتیجه، ماهیتِ این آثار، متفاوت از ماهیت متون تاریخ‌نگارانه ارزیابی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of "Theme" in the Clarification of the” Historiography Text” Concept

نویسندگان [English]

  • Amir Aqayali 1
  • Abolhassan Fayyaz Anoosh 2
  • Mostafa Pirmoradiyan 3
1 Ph. d student of local history, Isfahan university
2 Associate professor of history department, Isfahan University
3 Assistant professor and faculty member of Isfahan University
چکیده [English]

The absence of an obvious image from the quiddity of historiography text has led to difficulty and complexity in conceptualizing and theorizing within the domain of theoretical studies of history. This difficulty has been extended even in the identification of applicability of historiography text by the researchers in the domain of historiography. It seems that solving this problem is in need of relying on a pattern of historical texts for the purpose of crystallizing the concept of historiography text and identifying its applicability. This writing concludes that varieties of historical texts are available and considering them as historiography text is along with unanimousness so that they can be called “pattern texts”. On the basis of the findings of this article, “historical happening” can be considered as the common aspect among these kinds of texts, the fundamental principle of historiography texts as well as the criterion towards the identification of this applicability. Based on the definition of “historical happening” presented in this article, the textual issues like classes, travel books, biography and kinship are regarded as non historical and consequently, the characteristics of these works have been measured different from the characteristics of historiography texts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • historical texts
  • historiography texts
  • historical issues
  • historical happening
  • Historiography