تحلیل اجتماعی- دینی آنوسیان ایران دوره قاجار؛ بررسی موردی شهر مشهد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ادیان دانشگاه کاشان

2 کارشناسی ارشد ادیان، دانشگاه کاشان

چکیده

آنوسی یا آنوسیم،‌(אנוסים)، در لغت عبری جمع «آنوس» و به معنی «مجبور شدگان» است و در اصطلاح به فرد یهودی گفته می‌شود که به اجبار یا اختیار ظاهرا به دین دیگری از جمله مسیحیت و بویژه اسلام در می‌آید، ولی در باطن همچنان به دین مادری پایبند است. این گونه از حیات دینی از زمان خود حضرت موسی و همچنین در زمان خشایار شاه در میان یهودیان کشور‌های مختلف جهان مانند اسپانیا، پرتغال، اروپای شرقی، خلافت عثمانی رواج داشته ولی مورد نکوهش جامعه یهود نبوده است. این سبک از زندگی دینی در شهرهای یهودی نشین ایران از جمله کاشان، اصفهان و شیراز هم رواج داشته است. این نوشتار پس از مروری بر زندگی آنوسی ها در عصر صفویه، قاجار و پهلوی و درنگ در پدیده هایی مانند رابطۀ آنوسی ها با گسترش اندیشه های بابی و بهایی کوشیده است با تکیه بر رخداد الله داد در مشهد، عوامل اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، دینی، و روانی چنین رویکردی در تاریخ یهودیان ایران را به دست دهد و ساز و کار چنین زندگی دشوار و دیرپایی را تحلیل ‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Religious-Social Analysis of Anusi of Iran in Qajar Era; a Case Study in Mashhad City

نویسندگان [English]

  • Hossein Heidari 1
  • Mahbubeh Karimiyan Taheri 2
1 Associate professor of Adyan department, Kashan University
2 M. A in religions, Kashan University
چکیده [English]

Anusi or Anusim in Ebri is regarded as the plural form of Anus meant “being forced ones” and idiomatically it is attributed to a Judaist person who apparently believes in the other religion like Christianity and particularly Islam through the compulsion or free will, while inwardly he is loyal to his maternal religion. This kind of religious life has been prevalent in time of Musa PBUH and also Khashayar shah among the Judaists of different countries of the world like Spain, Portugal, Eastern Europe, ottoman caliphate not having been reproached by the Judaist community. Moreover, it has been prevalent in the other cities of Iran including Kashan, Isfahan, and Shiraz as the residences of Judaists. Following a review on the life of Anusi in Safavid, Qajar and Pahlavi eras along with the reflection on the phenomena like Annusi’s relationship with the distribution of Babism and Bahai, it has been tried to achieve the social, economic, political, religious, and psychological factors of this approach in the history of Judaists of Iran relying on Allah dad event in Mashhad and to analyze the strategy of this complicated and long-lasting life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Judaists
  • Judaists of Iran
  • Anusi
  • Anussism
  • jadid ol-Islam