روش‌شناسی سید جعفر مرتضی عاملی در ارزیابی احتمالات تاریخی در: الصحیح من سیرة النبی الأعظم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بناب

2 استادیار دانشگاه شهید مدنی آذربایجان (نویسندۀ مسئول)

چکیده

 کتاب الصحیح من سیرة النبی الأعظم، تألیف سید جعفر مرتضی عاملی، یکی از مهم‌ترین منابع در مطالعات سیره‌ شناسی است که در آن از روش‌های گوناگون تاریخی استفاده شده است. در این نوشتار، روش‌های عاملی در ارزیابی احتمالات تاریخی در کتاب الصحیح، شناسایی، دسته‌بندی و برای هریک، نمونه‌ای ذکر شده است. ارزیابی احتمالات تاریخی توسط عاملی را می‌توان در سه مورد ذیل دسته‌بندی کرد: 1. ترجیح یک احتمال تاریخی، مانند: ترجیح احتمال سازگار با شخصیت فرد مورد نظر، ترجیح احتمال هماهنگ با تصریح روایت تاریخی، ترجیح احتمال با ردّ یکی از دو احتمال معارض، ترجیح احتمال با استناد به روایات مشابه دیگر و یا تواتر روایات، ترجیح احتمال مطابق با ذوق و سلیقه؛ 2. ردّ یک احتمال تاریخی، مانند: ردّ احتمال بدون دلیل، ردّ احتمال با استناد به شخصیت فرد مورد نظر و یا سیاق روایات، ردّ احتمال مخالف با ظاهر روایت؛ 3. ردّ توجیه دیگران، مانند: ردّ توجیه متناقض با صریح روایت، ردّ توجیه جمع بین روایات متناقض با استناد به قول بزرگان صحابه و تابعین.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Methodology of Seyed Ja’far Morteza Ameli Regarding the Investigation of Historical Probabilities in: “Al-Sahih men Sirah al-Nabi al- A’zam- PBUH”

نویسندگان [English]

  • Hamid Jaliliyan 1
  • Seifali Zahedifar 2
1 Assistant professor of Islamic Maaref department, Islamic Azad University, Bonab Branch
2 Assistant professor of Shahid Madani university of Azerbaijan
چکیده [English]

The book ‘Al- Sahih men Sirah al-Nabi al- A’zam’ Compiled by Seyed Ja’far Morteza Ameli is considered one of the most significant sources towards the study of conduct and in which it has been utilized various historical methods. In this writing, Ameli’s methods concerning the investigation of historical probabilities in “Al- Sahih book”, has been acknowledged, classified and presented some examples for each of them. The study of historical probabilities by Ameli could be classified in the following issues: 1. The preference of a historical probability such as: the preference of probability in line with the character of given individual, the preference of probability in harmony with the explicitness of historical narration, the preference of probability by the rejection of one of the contrasting probabilities, the preference of probability on the basis of the other similar narrations or the frequency of narrations, the preference of probability according to the taste and favor, 2. The rejection of a historical probability such as: the rejection of probability without any reason, the rejection of probability based on the character of given individual or the context of narrations, the rejection of probability against the exterior of narration; 3. Therejection of the others’justification such as: the rejection ofjustification incongruous with the explicitness of narration, the rejection of justification of the total narrations inconsistent according to the authorities’ dictum.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Seyed Ja’far Morteza Ameli
  • Al- Sahih men Sirah al-Nabi al- A’zam Islamic historiography
  • historical methodology
  • historical probability