بازخوانی چند گزارش عاشورایی بر اساس بسترشناسی حوادث قیام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم(ع)

2 استاد گروه تاریخ جامعة المصطفی العالمیّة

3 دانشجوی دکتری رشته قرآن و متون دینی دانشگاه قرآن و حدیث

10.22081/hiq.2020.68450

چکیده

همان گونه که برداشت‌های گوناگون از گزارش‌های قیام عاشورا، زمینه‌ساز ارائه دیدگاه‌هایی متفاوت و گاه متعارض درباره چیستی و چرایی قیام سیدالشهدا(ع) بوده است، بازخوانی این گزارش‌ها می‌تواند زمینه‌ساز رسیدن به تحلیل‌هایی نو و ژرف‌ از بستر و بایسته‌های رویدادهای مربوط به قیام عاشورا و در نتیجه شناخت هرچه بهتر این قیام شود.
این مقاله با روش وصفی ـ تحلیلی، همراه با بازخوانی چند گزارش عاشورایی، مانند وصیت‌نامه سیدالشهدا(ع)  به محمد بن حنفیه، ملاقات آن حضرت(ع)  با فرزدق و بشر بن غالب و نوحه‌خوانی جنیان در منطقه خزیمیه که به‌وسیله مورخانی چون ابن­سعد، بلاذری، طبری، ابن­اعثم و شیخ مفید بیان شده است، می‌کوشد فضای زمانی و مکانی صدور این گزارش‌ها را بکاود. این بررسی نشان می‌دهد که به دلیل خلط و جابه‌جایی قسمتی از گزارش­ها در برخی منابع و برخی استنتاج‌های کم اعتبار، برداشت­هایی نادرست از اخبار عاشورایی شکل گرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Reviewing Some Reports on Tragic Event of Ashura Based on Studying the Grounds of Uprising Incidents

نویسندگان [English]

  • ebrahim goodarzi 1
  • Nematollah Safari Forooshani 2
  • Mohammad Hussein Moghaddas Nian 3
1 Ph. D. student of History of Islam,Baqir al-Olum University
2 Professor of History Department, Jami’ah al- Mustafa al- Alamiyah
3 Ph. D student in the field of Quran and religious texts of the University of Quran and Hadith
چکیده [English]

Different interpretations of reports related to the tragic event Ashura can provide the ground for the presentation of various viewpoints on the why and how of uprising by Seyedoshohada. Reviewing these reports can provide the ground for achieving new and profound analyses on the essentials and requisites of the events related to Ashura uprising and consequently a better insight pertaining to this event. Through the descriptive-analytical research method and along with reviewing some incidents with regard to tragic event of Ashura such as testament of Seyedolshohada addressing Mohammad Ibn e- Hanafiyeh, that holiness’ meeting Farazdaq and Boshr Ibn e- Qaleb, and lamentation by the Jins in Khazimiyeh which was mentioned by historians such as Ibn e- S’ad, Belazeri, Tabari, Ibn e- A’tham, and Sheikh e- Mofid. This article tries to investigate the temporal and local atmosphere of issuing these reports. This study clarifies that some incorrect interpretations on Ashura reports have been developed due to displacement of some parts of reports in some resources along with some low valid deductions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Imam Hussein
  • Ashura uprising
  • Ashura reports
  • studying the grounds of historical report
  • Kufa

عنوان مقاله [العربیة]

إعادة القراءة فی عدد من التقاریر العاشورائیة استناداً إلى معرفة «الممکنات و الممهدات »للثورة

چکیده [العربیة]

کما أن القراءات المختلفة والاستنتجاات المتعددة من تقاریر ثورة الإمام الحسین(ع) و من عاشوراء تفضی بنا إلی تبنی وتقدیم مواقف متباینة و متعارضة عن أسباب الثورة وماهیتها فی بعض الأحیان. کذلک الحال بالنسبة إلی إعادة النظر والقراءة فی تلک التقاریر حتی نصل إلی تحلیلات جدیدة ومتعمقة فی دراسة أسباب تلک الثورة وممهداتها والحصول علی المزید من المعرفة بالثورة.
تسعی هذه الورقة البحثیة عبر المنهج الوصفی التحلیلی وعبر اعادة القراءة فی بعض التقاریر الواردة عن حادثة عاشوراء کوصیة الإمام الحسین إلى محمد بن الحنفیة، ولقاءه بالفرزدق وبشر بن الغالب و نیاحة الجن فی منطقة الخزیمیة علی الإمام الحسین والتی وردت فی کتب المؤرخین من امثال ابن‌سعد، البلاذری، الطبری، ابن‌الأعثم و الشیخ المفید- أن تستعید امکانیةالأحداث وحیثیاتها.
یخلص المقال الی أن الخلط والالتباس فی قسم من حیثیات التقاریر الواردة
فی بعض المصادر والاستقراءات الغیر موضوعیة وفاقدة المصداقیة هو ما أفضی إلی قراءات خاطئة من ثورة الامام الحسین وعاشوراء.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الإمام الحسین(ع)
  • ثورة عاشورا
  • تقاریر عاشورائیة
  • معرفة ممهدات التقاریر التأریخیة
  • الکوفة

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار