ملاحظاتى بر مقاله‏ «تاریخ اسلام از منظر چند پایگاه اینترنتى»

پیش از هر چیز، لازم است از مسؤولین محترم مجله‏ى تاریخ اسلام تشکر شود که مقالات و اطلاعات ارزنده‏اى را در حوزه‏ى تاریخ منتشر مى‏کنند. از جمله امتیازهاى این فصلنامه این است که متن کامل آن از طریق سه پایگاه اینترنتى قابل دست‏رسى است.2 هم‏چنین باید از نویسنده‏ى مقاله‏ى مذکور تشکر و قدردانى به عمل آید که با تحقیق بر روى موضوعى بکر و ارائه‏ى تازه‏هاى اینترنتى راجع به تاریخ اسلام، قدم مؤثرى در معرفى منابع الکترونیکى براى محققان برداشته است. در حال حاضر، جاى خالى چنین مقالاتى در اکثر نشریه‏ها و مجلات علمى احساس مى‏شود.
در مقاله‏ى مذکور بیست پایگاه اسلامى، که همه یا بخشى از آنها در ارتباط با تاریخ اسلام است، انتخاب و خلاصه‏اى درباره‏ى هر یک آورده شده است. یکى از نقاط قوت این مقاله، معرفى تعداد زیادى از پایگاه‏هاى مرتبط با تاریخ اسلام است. با وجود نقاط قوت بسیار،ملاحظاتى بر این مقاله وارد است که مى‏توان نمونه‏هاى زیر را یادآور شد:
1. مهم‏ترین نکته درباره‏ى کلیه‏ى پایگاه‏هاى معرفى شده، در یک نگاه کلى، این است که منابع و پایگاه‏هاى مربوط به تاریخ اسلام به خوبى جست‏وجو و شناسایى نشده‏اند و در نتیجه، مواردى ذکر شده‏اند که قدرت و اعتبار چندانى ندارند.
امروزه یکى از مهم‏ترین مباحث در حوزه، جست‏وجو در اینترنت و نحوه‏ى رتبه‏بندى‏3 نتایج جست‏وجو، و ملاک‏هاى رتبه‏بندى است. لازم است این نکته در این‏جا نیز رعایت شود و منابع دست اول، معتبر و معروف در اولویتِ کار قرار گیرد و معرفى شود.
این نکته از این جهت حایز اهمیت است که خواننده‏ى مقاله بالطبع گمان مى‏کند که پایگاه‏هاى ذکر شده از بهترین پایگاه‏هاى اینترنت در این زمینه‏اند؛ و احتمالاً عقیده‏ى نویسنده نیز همین است؛ در حالى که با جست‏وجویى ژرف‏تر، روشن مى‏شود که پایگاه‏هایى وجود دارند که از لحاظ حجم اطلاعات و اعتبار و شهرت بسیار فراتر از برخى از پایگاه‏هاى ذکر شده‏اند.