منابع مالى دولت فاطمیان‏

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوى دکترى تاریخ و تمدن ملل اسلامى - مشهد.

چکیده

بدون تردید، از عوامل مؤثّر در بقاى دولت‏ها (اعم از دینى و غیر دینى)، برخوردارى از اقتصاد سالم است. دولت فاطمیان با استقرار در مصر و شام براى هزینه‏هاى تبلیغاتى داعیان اسماعیلى، مخارج گزاف دربار و رقابت با دولت عباسى و امویان اندلس، افزون بر بهره‏گیرى از منابع مرسوم و مشروع گذشته، هم‏چون خُمس، زکات، جزیه، موقوفات و...، با ابتکار عمل، از منابع جدیدى نظیر احتکار، نجوا، رباع و... نیز بهره گرفت و توانست تا حدود زیادى بر قوام و دوام خود در بستر تاریخ اسلام بیفزاید.
مقاله‏ى حاضر به بررسى منابع گوناگونِ درآمد در دولت فاطمیان مى‏پردازد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Financial Sources of the Fatimid State

نویسنده [English]

  • Mahmood Khadgemirza
چکیده [English]

Undoubtedly, a decisive factor in survival of states, whether religious or non-religious, is a healthy economy. Following its establishment in Egypt and Syria, the Fatimid state had to find new ways to meet the high expenses of its Lsma'ili missionaries, and the immense costs of its court and competition with the Abbasids in Baghdad and the Umayyads in Spain. Therefore, in addition to the customary and legitimate finances of the past like khums, zakah, jizyah, mawghufat etc., it innovated new means of fund-raising such as ihtikar, najwa, usury (riba') and the like.
Thus, it managed to extend its life span and duration in the history of Islam considerably.
This paper discusses the various sources of government income in the fatimid state.