تحلیلی بر عملکرد ابوایوب موریانی در عصر منصور عباسی (136ـ154ﻫ.ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تاریخ اسلام دانشگاه اصفهان

2 کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشجوی دکترای تاریخ ایران اسلامی دانشگاه فردوسی مشهد

10.22081/hiq.2018.66108

چکیده

در دوره­­ اوّل خلفای عباسی (132ـ232ق)، با توجه به سیاست به­کارگیری ایرانیان در امور مملکت­داری، زمینه­ حضور افراد و خاندان­های ایرانی در دستگاه خلافت فراهم شد. عملکرد مطلوب و توانایی ایرانیان در مناصب اداری، سبب شد که برخی از آنان حتی تا منصب وزارت نیز پیش بروند. یکی از وزرای ایرانی این دوره، ابوایوب موریانی (154ق) است. او طی هفده سال حضور در دربار منصور، در سیاست‌گذاری­ها و دیگر امور مربوط به خلافت، به ایفای نقش پرداخت.
این مقاله به روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه­ای، در پی آن است تا نقش ابوایوب موریانی و خط مشی او را به‌عنوان یک دیوان‌سالار ایرانی در دستگاه خلافت عباسی مورد واکاوی قرار دهد. یافته­های پژوهش، نشان‌دهنده­­ تمایز موریانی در منصب وزارت در مقایسه با دیگر وزرای ایرانی مانند ابوسلمه خلال و خالد برمکی است. وی در دوران وزارت خود، افزون بر مشورت‌دهی به خلیفه، پیگیر منافع شخصی خود هم بود و با دسیسه‌چینی علیه دیگر رجال فعالِ زمانه خویش، گونه­ای از قدرت­طلبی و سلطه­جویی انحصارگرایانه را در عملکرد خود باقی گذاشت
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Analysis of Abu Ayyub Muriani’s Actions in Time of Mansoor Abbasi (136-154 After Hijrah)

نویسندگان [English]

  • Arman Forouhi 1
  • Omid Majnooni Varanloo 2
  • mostafa shateri 3
1 Ph. D Student of History of Islam, Isfahan University
2 M.A in History of Islamic Iran, Ferdowsi University
3 M.A in History of Islamic Iran, Ferdowsi University
چکیده [English]

In the first era of Abbasid caliphate (132-232 after hijrah), considering the policy of taking advantage of Iranians in governing affairs, the ground for the presence of people and Iranian households in caliphate system was provided. The favorable action and efficiency of Iranians in the official positions led to giving the ministry position to some of them. One of the Iranian ministers in this era is Abu Ayyub Muriani (154 After Hijrah) who was present about 17 years in Mansoor’s court and active in relation to the policy making and the other caliphate affairs. This article is to investigate the role of Abu Ayyub Muriani as well as his strategy as an Iranian bureaucrat in Abbasid caliphate system via the descriptive-analytical method and utilizing the library sources. The findings of the study indicate the distinction of Muriani in the position of ministry compared with the other Iranian ministers such as Abu Salama Kallal and Khaled e- Barmaki
Muriani presented the services like giving advice to caliphate in time of his ministry; moreover, he was seeking for his personal benefits by conspiring against the other contemporary authorities and finally, he left a kind of exclusive domination and authority in his actions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Abu Ayyub Muriani
  • Mansoor Abbasi
  • position of ministry
  • bureaucracy
  • relationships between Abbasids and Iranians