نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار گروه تاریخ دانشگاه یزد
2 استادیار دانشکده تاریخ دانشگاه یزد (نویسنده مسئول)
3 کارشناس ارشد رشته تاریخ فرهنگ و تمدن، دانشکده تاریخ دانشگاه یزد
چکیده
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
نویسندگان [English]
Qom was the crossroads of Central Iran and the home of caravans, and due to its border with the desert, during the first and second centuries (A.H), it maintained its political, economic and intellectual independence against the Caliphate and its governors, and as a refuge for the immigrants who opposed the Umayyad rule and the Shiite city refused the Umayyad and later Abbasid governors to enter the city. In the following centuries and in time of Iranian governments, this city was economically and intellectually marginalized and gradually lost its independence. Investigating the role of Iranian movements such as Khorramdin and semi-independent Iranian governments on the political developments of Qom is the issue of this research. The results of this research, written with a descriptive-analytical method and referring to historical texts, illustrate the proximity to cities such as Ray, which achieved considerable significance in the third and fourth centuries, the migration of scholars and the development of the Shiite government of the Buyid sect, whose capitals was Ray city and they made Baghdad the center of theological and Mu'tazili debates favored by Qom's Shiite scholars, causing the decline and marginalization of this city from the fourth century onwards
کلیدواژه‌ها [English]
عنوان مقاله [العربیة]
دور الحکومات الإیرانیة فی انحلال دولة مدینة قم خلال القرنین الثالث و الرابع الهجری
چکیده [العربیة]تعتبر مدینة قم محل اتصال بین طرق إیران المرکزیة و محطة لاستراحة العابرین قدیماً، و قد حظیت بالاستقلال السیاسی، الاقتصادی، و الفکری، بسبب حدودها المتصلة بالصحراء، کما أنها کانت محل لجوء و مأمن لمخالفی الحکومة الأمویة باعتبارها مدینةً شیعیة المذهب، مما أدى الى اجتناب ولاة بنی أمیّة و بنی العباس دخول هذه المدینة.
تم تهمیش هذه المدینة من الناحیتین الإقتصادیة و الفکریة فی القرون اللاحقة من قبل حکومة الإیرانیین، و خسرت فیما بعد استقلالها تدریجیاً.
تهدف هذه المقالة الى دراسة دور و تأثیر التیارات الإیرانیة کالخرّمدینیّة، و الحکومات الإیرانیة الشبه مستقلة، على التحولات السیاسیة لمدینة قم. و نستنتج من خلال ذلک أنّ مجاورة هذه المدینة لمدن أخرى کالری مثلاً کان قد منحها أهمیةً قصوى خلال القرنین الثالث و الرابع، مما أدى الى هجرة العلماء إلیها، و تأسیس حکومة آل بویه الدینیة، التی اتخذت من بعض العواصم کالری و بغداد، مرکزاً للأبحاث المرتبطة بالمعتزلة، ما أدى الى تهمیش هذه المدینة مطلع القرن الرابع.
کلیدواژه‌ها [العربیة]
)