تقدیرگرایی و رواداری؛ دو شبکه اعتقادی باورساز‌ در عصر تکوین دولت عثمانی (804-716 ق)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه قم و دکترای تاریخ اسلام دانشگاه مذاهب اسلامی تهران

10.22081/hiq.2020.68786

چکیده

منحنی قدرت در دولت عثمانی با بیش از شش سده حکومت در فرآیندی زمان­بر و چند لایه، ­این سلسله را از امارتی ترکی به دولتی اسلامی تبدیل کرد. گسترش فتوحات عثمانی از آغاز کار عثمان (716 ق) تا پایان کار بایزید (804 ق) موضوع اصلی این پژوهش است. پرسش این مقاله، بررسی شبکه اعتقادی ـ رفتاری یاری کننده عثمانی در عصر این فتوحات است که با بهره‌گیری از روش مطالعات نگره­های اعتقادی و رفتار شناسی سیاسی به سامان می‌رسد.
یافته­ها نشان می­دهند در مسیر فرآیند تبدیلی، ویژگی تقدیر­گرایی و رواداری، مانند دو شبکه باور‌ساز سیاسی‌- ‌اجتماعی، جایگاه ممتازی در فتوحات سریع عثمانی داشتند. هم‌چنین، سیاست تسامح دینی به ضمیمه­ اندیشه­ تقدیر گرایی مسیحیان شرقی، مقدمه­ای بر فتح قلمروی بیزانس بود و رواداری عثمانی به عنوان گفتمان رفتاری این دولت سبب سرعت گسترش حکومت عثمانی شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Fatalism and Tolerance; Two Belief Networks in time of Development of Othmani Government (716-804 After Hijrah)

نویسنده [English]

  • Ahmad Fallahzadeh
Graduated from Qom Seminary School, Ph. D in History of Islam, Tehran Islamic Religions University
چکیده [English]

The arrangement of authority in Othmani government with more than six centuries of governing in a long lasting and multidimensional process, changed this dynasty from a Turkish emirate to an Islamic government.
The development of Othmani conquests from Othman (716 After Hijrah) to Bayezid (804 After Hijrah) is considered the main issue of this research.
 This article is to investigate the belief-based and behavioral network supporting Othmani in time of these conquests by studying belief-based approaches and political praxeology. The findings reveal that the two properties of fatalism and tolerance as two social-political belief networks were of high standing positions in Othmani conquests.
Moreover, the policy of religious toleration together with the Eastern christians’ fatalism were regarded as the introduction to the conqusest of Byzantine teritorry and othmani tolerance as the behavioral discourse of this government that led to the development of its government.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tolerance
  • fatalism
  • othmani conuests
  • orthodoxy theology
  • evolution of governmemt

عنوان مقاله [العربیة]

الاعتقاد بمبدأ حتمیة القدر و التسامح الدینی الشبکتان العقدتیان فی عصر العثمانی (804-716 ق)

چکیده [العربیة]

استطاع منحنی السلطة فی الحکومة العثمانیة بإرثه الحضاری الضخم التی امتد إلی اکثر من ستة قرون و عبر مسیرة طویلة و مراحل متعددة أن یحول الحکومة العثمانیة من إمارة ترکیة إلى امبراطوریة إسلامیة کبری. تسعی هذه المقالة أن

تدرس الفتح الغثمانی و تمدده من بدایة حکم عثمان (716 ق) إلی نهایة حکم بایزید (804 ق).

إن السؤال الأصلی التی تحاول المقالة الإجابة عنه، هو دراسة الشبکة العقدیة و السلوکیة الداعمة للحکومة العثمانیة أیام الفتح حیث استفادت المقالة من الدراسات العقدیة و السلوکیات السیاسیة فی بحثها و دراستها. فقد خلصت الدراسة بأن الاعتقاد بحتمیة القدر و احترام حریة رأی الآخر ساهمتا کثیرا فی بسط النفوذ العثمانی حیث شکلتا شبکة سیاسیة – اجتماعیة قویة و مؤثرة فضلا عن سیاسة التسامح الدینی التی انتهجتها الحکومة فی احترام المسحیین فی المنطقة الشرقیة ما مهدت لفتح "بیزنطیة" فیما بعد. فقد کانت السیاسة السائدة آنذاک هی الاعتقاد بمبدأ حتمیة القدر و التسامح الدینی و احترام الآخر الذی زاد من و تیرة النفوذ و التوسع العثمانی.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • التسامح و التساهل الدینی
  • القدر
  • الفتوحات العثمانیة
  • الإلهیات الأرتدکسیة
  • تکوین الحکومة

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار