بنادر ایرانی خلیج فارس در قرون میانی اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته حوزه علمیه قم و دکترای تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی.

چکیده

ایالت­های جنوبی ایران به سبب واقع شدن در حاشیه خلیج فارس، در طی قرون متمادی اهمیت بسیاری در ابعاد سیاسی، اجتماعی و اقتصادی منطقه داشته­اند و بنادر آنها در سده­های پیشین، به ویژه سده­های چهارم و پنجم هجری، از مراکز مهم و عمده کشتی­رانی و تجارت دریایی ایرانیان به شمار می­رفته­اند. مهروبان، شینیز، جنّابه، سیراف و بنادر و لنگرگاه­های کوچک و بزرگ دیگر، از آن جمله­اند. در این میان، سیراف به سبب موقعیت خاص بازرگانی، مقام اول را داشت. این بنادر از طریق یک شبکۀ جاده­ای وسیع با یک­دیگر و نیز با مراکز تجاری و اقتصادی این ایالات مرتبط می­گردیدند و از همین راه با شهرها و مراکز دیگر ایالت­های داخل و خارج از ایران متصل می­شدند. مسیر­های دریایی نیز بنادر مذکور را به هم پیوند می­داد و هم چنین پل ارتباطی آنها با اقیانوس هند و آب­های آزاد بود. بازرگانی دریایی، موجب توسعه اقتصادی بنادر و به تبع آنها، شهرهای ایالات جنوبی می­شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iranian Ports of the Persian Gulf in the Middle Centuries of Islam

نویسنده [English]

  • Hasan-e Hoseyn-zadeh-ye Shaneh-chi
چکیده [English]

Because of being situated on the coastlines of the Persian Gulf, the southern provinces of Iran have been of great political, social and economic importance in the region throughout centuries. The seaports of these provinces in the previous centuries, especially in the 4th and 5th centuries A.H. had ranked among major centers of seafaring and sea trade for Iran and the Iranians. Mehrooban, Shiniz, Jannabeh, and Siraf are just a few important ports and harbors among many other large and small ones on the Persian Gulf. Among all these, Siraf was the most important of all because of the prominent role it played in sea trade in the area. These ports were connected to each other and to other commercial and economic centers of the southern provinces by a vast network of roads through which they were also connected with other cities and provincial centers of both Iran and its neighboring countries. The ports were also connected with one another through sea lanes which also acted as links between these ports and the open waters of the Indian Ocean. Marine trade had caused the economic boom of these ports and as a consequence the commercial growth of other cities of the southern Iranian provinces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Persian Gulf
  • Trade
  • Siraf
  • Shiniz
  • Jannabeh