TY - JOUR ID - 65030 TI - جستاری در هم‌بستگی آیین فتوت و طریقت علوی ـ بکتاشی در آناتولی JO - فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ اسلام JA - HIQ LA - fa SN - 2008-6431 AU - مخبردزفولی, فهیمه AD - استادیاردانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات،گروه تاریخ وتمدن ملل اسلامی،تهران،ایران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 18 IS - شماره 2 - تابستان 96، مسلسل 70 SP - 211 EP - 228 KW - علویان بکتاشی KW - حاج بکتاش ولی KW - آناتولی KW - سلجوقیان روم KW - آیین فتوت DO - 10.22081/hiq.2018.65030 N2 - خلفای عباسی با حمایت از آیین فتوت در قرن‌های ششم و هفتم هجری و پیوستن به فتیان، کوشیدند پایه‌های خلافت خویش را مستحکم‌تر کنند. این امر، سبب گسترش تشکیلات فتوت در سرزمین‌های اسلامی شد. پس از حمله مغول و پناه‌بردن گروهی از دانشمندان، عارفان و صوفیان به قلمرو سلاجقه روم و حمایت پادشاهان سلجوقی از اصحاب فتوت و شیوخ صوفی و به دنبال تحولات سیاسی ـ اجتماعی این منطقه، گرایش‌های مختلف تصوف نیز در آناتولی رواج یافت. طریقت علوی ـ بکتاشی، از جمله این گرایش‌ها بود که با حفظ ماهیت ستیزه‌جویانه خود با سلاجقه و اثرپذیری فراوان از آیین فتوت، به یکی از پُرنفوذترین مکاتب تصوف در آناتولی تبدیل شد. با قدرت‌یافتن شیوخ علوی ـ بکتاشی در عصر سلاطین عثمانی و سلطه معنوی این طریقت بر سپاه ینی‌چری، به‌تدریج پیروان فتوت در آناتولی هم به بکتاشیه پیوستند. به نظر می‌رسد، بکتاشیان در چگونگی برپایی مراسم، اظهار شعائر شیعی بدون پشتوانه اعتقادی و پرهیز از تفکرات فلسفی، از اصحاب فتوت تأثیرهایی پذیرفته‌اند. این مقاله، تأثیر تشکیلات فتوت بر طریقت علوی ـ بکتاشی و شباهت‌های بین این دو را موضوع بررسی خود قرار داده است UR - https://hiq.bou.ac.ir/article_65030.html L1 - https://hiq.bou.ac.ir/article_65030_3a4840c3530b5bbe9e3b2da5eb0a15c1.pdf ER -